Η γυναικολογική εξέταση είναι ιδιαίτερη κλινική εξέταση που πρέπει να εκτελείται από εξειδικευμένο ιατρό.
Μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε βλάβες των έσω και έξω γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Παραδοσιακά εκτελείται στην ειδική γυναικολογική καρέκλα ( boom) και ενώ η ασθενής βρίσκεται σε θέση λιθοτόμου (γυναικολογική θέση). Εναλλακτικά μπορεί να εκτελεστεί και στο εξεταστικό κρεβάτι. Και οι δύο μέθοδοι επαρκούν για πλήρη γυναικολογική εξέταση. Η εξέταση στο εξεταστικό κρεβάτι είναι πιο άνετη για την γυναίκα και διευκολύνει τον έλεγχο σε ασθενείς υπερήλικες ή με κινητικά προβλήματα. Όταν χρειαστεί να συμπληρωθεί η εξέταση από κολποσκόπηση τότε απαιτείται ο έλεγχος στο Βoom.
Αφού γίνει λήψη ιατρικού ιστορικού και μας περιγράψει τα κείμενα συμπτώματα η ασθενής τοποθετείται σε θέση λιθοτόμου. Αρχικά επισκοπούνται τα έξω γεννητικά όργανα. Η τριχοφυΐα στο αιδοίο δίνει σημαντικές πληροφορίες ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους για την ορμονική <ωρίμανση> του οργανισμού. Αξιολογείται το μέγεθος της κλειτορίδας και των χειλέων του αιδοίου που όταν είναι αυξημένo παραπέμπει σε υπερπαραγωγή ανδρογόνων. Ελέγχεται το περίνεο, το αιδοίο και η περιπρωκτική περιοχή για βλάβες όπως κονδυλώματα, μελανώματα, λειχήνες, καρκίνους αιδοίου κλπ. Τέλος εντοπίζονται διογκώσεις στην είσοδο του κόλπου που μπορεί να οφείλονται σε κύστη ή απόστημα του βαρθολινείου αδένα. Η προχωρημένη κυστεορθοκήλη ή πρόπτωση μήτρας είναι επίσης αντιληπτή με την επισκόπηση.
Στην εξέταση την γυναικολογική τοποθετείται στη συνέχεια κολποδιαστολέας για να ολοκληρώσουμε την επισκόπηση με τον έλεγχο του τραχήλου της μήτρας και του κόλπου. Φλεγμονές , πολύποδες, προχωρημένοι καρκίνοι, κονδυλώματα είναι άμεσα ορατά. Κυστεοκήλη , ορθοκήλη και πρόπτωση μήτρας γίνονται αντιληπτά αλλά αξιολογούνται καλύτερα με τους ειδικούς κολποδιαστολείς Sims. Σε αυτό τον χρόνο γίνεται και η λήψη Pap test.
Aφαιρούμε τον κολποδιαστολέα και ολοκληρώνουμε τον έλεγχο με την αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση. Έτσι αναγνωρίζουμε διόγκωση(κύστεις, ινομυώματα, καρκίνους, κύηση), ή ευαισθησία (φλεγμονές) της μήτρας των ωοθηκών ή των σαλπίγγων.
Στον ίδιο χρόνο εκτελούμε και διακολπικό υπερηχογράφημα.
Η εξέταση η γυναικολογική διαρκεί 5-10 λεπτά και είναι πολύ καλά ανεχτή. Η χρήση ειδικών λιπαντικών και κατάλληλου μεγέθους κολποδιαστολέων την καθιστά εντελώς ανώδυνη
Ειδικές περιπτώσεις
- Σε γυναίκες που δεν επιθυμούν κολπική εξέταση ή έχουν άθικτο παρθενικό υμένα η αμφίχειρη εξέταση διενεργείται από το ορθό ενώ δεν τοποθετείται κολποδιαστολέας. Όταν είναι απαραίτητο διενεργούμε κοιλιακό υπερηχογράφημα και σε ειδικές περιπτώσεις διαορθικό.
- Σε γυναίκες που πάσχουν από πρόπτωση πυελικών οργάνων είναι απαραίτητη η εξέταση σε όρθια θέση με το ένα πόδι επί υποποδίου. Ζητούμε στην γυναίκα να βήξει και έτσι εκτιμούμε αντικειμενικότερα το πρόβλημα.