Η γυναικολογική εξέταση εκτελείται από εξειδικευμένο γυναικολόγο ιατρό.
Μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε βλάβες των έσω και έξω γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Παραδοσιακά εκτελείται στην ειδική γυναικολογική καρέκλα ( boom) και ενώ η ασθενής βρίσκεται σε θέση λιθοτόμου (γυναικολογική θέση). Εναλλακτικά μπορεί να εκτελεστεί και στο εξεταστικό κρεβάτι. Και οι δύο μέθοδοι επαρκούν για πλήρη γυναικολογική εξέταση. Η εξέταση στο εξεταστικό κρεβάτι είναι πιο άνετη για την γυναίκα και διευκολύνει τον έλεγχο σε ασθενείς υπερήλικες ή με κινητικά προβλήματα. Όταν χρειαστεί να συμπληρωθεί η εξέταση από κολποσκόπηση τότε απαιτείται ο έλεγχος στο Βoom.
Αφού γίνει λήψη ιατρικού ιστορικού και μας περιγράψει τα κείμενα συμπτώματα η ασθενής τοποθετείται σε θέση λιθοτόμου. Αρχικά επισκοπούνται τα έξω γεννητικά όργανα. Η τριχοφυΐα στο αιδοίο δίνει σημαντικές πληροφορίες ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους για την ορμονική <ωρίμανση> του οργανισμού. Αξιολογείται το μέγεθος της κλειτορίδας και των χειλέων του αιδοίου που όταν είναι αυξημένo παραπέμπει σε υπερπαραγωγή ανδρογόνων. Ελέγχεται το περίνεο, το αιδοίο και η περιπρωκτική περιοχή για βλάβες όπως κονδυλώματα, μελανώματα, λειχήνες, καρκίνους αιδοίου κλπ. Τέλος εντοπίζονται διογκώσεις στην είσοδο του κόλπου που μπορεί να οφείλονται σε κύστη ή απόστημα του βαρθολινείου αδένα. Η προχωρημένη κυστεορθοκήλη ή πρόπτωση μήτρας είναι επίσης αντιληπτή με την επισκόπηση.
Στην συνέχεια τοποθετείται κολποδιαστολέας για να ολοκληρώσουμε την επισκόπηση με τον έλεγχο του τραχήλου της μήτρας και του κόλπου. Φλεγμονές , πολύποδες, προχωρημένοι καρκίνοι, κονδυλώματα είναι άμεσα ορατά. Κυστεοκήλη , ορθοκήλη και πρόπτωση μήτρας γίνονται αντιληπτά αλλά αξιολογούνται καλύτερα με τους ειδικούς κολποδιαστολείς Sims. Σε αυτό τον χρόνο γίνεται και η λήψη Pap test.
Aφαιρούμε τον κολποδιαστολέα και ολοκληρώνουμε τον έλεγχο με την αμφίχειρη γυναικολογική εξέταση. Έτσι αναγνωρίζουμε διόγκωση(κύστεις, ινομυώματα, καρκίνους, κύηση), ή ευαισθησία (φλεγμονές) της μήτρας των ωοθηκών ή των σαλπίγγων.
Στον ίδιο χρόνο εκτελούμε και διακολπικό υπερηχογράφημα.
Η εξέταση διαρκεί 5-10 λεπτά και είναι πολύ καλά ανεχτή. Η χρήση ειδικών λιπαντικών και κατάλληλου μεγέθους κολποδιαστολέων την καθιστά εντελώς ανώδυνη
Ειδικές περιπτώσεις
- Σε γυναίκες που δεν επιθυμούν κολπική εξέταση ή έχουν άθικτο παρθενικό υμένα η αμφίχειρη εξέταση διενεργείται από το ορθό ενώ δεν τοποθετείται κολποδιαστολέας. Όταν είναι απαραίτητο διενεργούμε κοιλιακό υπερηχογράφημα και σε ειδικές περιπτώσεις διαορθικό.
- Σε γυναίκες που πάσχουν από πρόπτωση πυελικών οργάνων είναι απαραίτητη η εξέταση σε όρθια θέση με το ένα πόδι επί υποποδίου. Ζητούμε στην γυναίκα να βήξει και έτσι εκτιμούμε αντικειμενικότερα το πρόβλημα.