Η αδενομύωση είναι μια ασθένεια της μήτρας με ομοιότητες με την ενδομητρίωση. Είναι μία επώδυνη κατάσταση κατά την οποία κύτταρα παρόμοια με αυτά του ενδομητρίου διεισδύουν εντός του μυός της μήτρας (μυομήτριο).
Κατά την διάρκεια της περιόδου ο ιστός αυτός που βρίσκεται εντός του μυός της μήτρας αιμορραγεί και οδηγεί σε φλεγμονή, οξύ πυελικό πόνο και συχνά σε βαριές αιμορραγίες.
Η αδενομύωση και η ενδομητρίωση είναι στην πραγματικότητα η ίδια ασθένεια, με την ίδια ιστολογική σύνθεση.
Η διαφορά μεταξύ των δύο έγκειται στο πού αναπτύσσεται ο ενδομήτριος ιστός και ποια πυελικά όργανα επηρεάζει. Η ενδομητρίωση εμφανίζεται όταν ιστός παρόμοιος με αυτόν που βρίσκεται μέσα στη μήτρα αναπτύσσεται έξω από την κοιλότητα της μήτρας. Η ανάπτυξη ιστού παρόμοια με το ενδομήτριο μπορεί να βρεθεί σε άλλα όργανα της πυέλου, όπως η ουροδόχος κύστη, το έντερο, οι σάλπιγγες ή οι ωοθήκες.Η αδενομύωση περιλαμβάνει την παρουσία ενδομητρικού ιστού που αναπτύσσεται στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας.
Οι δύο αυτές καταστάσεις συχνά συνδέονται μεταξύ τους και προκαλούν επώδυνη εμμηνορυσία (περίοδο) καθώς και επώδυνη σεξουαλική επαφή.
Προσοχή! Η αδενομύωση κάποτε θεωρούνταν ως μια πάθηση που παρατηρείται συχνότερα σε γυναίκες άνω των 40 ετών. Πιο πρόσφατα, ωστόσο, η πάθηση διαγιγνώσκεται όλο και περισσότερο σε ασυμπτωματικές νεότερες γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Περίπου το 20% των περιπτώσεων αδενομύωσης αφορούν γυναίκες μικρότερες των 40 ετών και το 80% είναι ηλικίας 40 έως 50 ετών.
Υψηλότερου ρίσκου για εμφάνιση αδενομύωσης είναι οι γυναίκες:
- που έχουν τεκνοποιήσει τουλάχιστον μία φορά
- που έχουν ήδη ενδομητρίωση
- που έχουν κάνει προηγούμενη χειρουργική επέμβαση μήτρας, όπως καισαρική τομή, αφαίρεση ινομυώματος ή διαστολή και απόξεση (D&C)
- που έχουν ανάδρομη έμμηνο ρύση, όπου το αίμα από τις περιόδους ρέει προς τα πίσω μέσω των σαλπίγγων και στην κοιλιά
Ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι αυτές οι καταστάσεις μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα. Επομένως, δυστυχώς, είναι σύνηθες και οι δύο καταστάσεις να διαγιγνώσκονται λανθασμένα ή να μπερδεύονται μεταξύ τους.
Όπως συμβαίνει με πολλές άλλες καταστάσεις, μπορεί να υπάρχει ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων ή όπως συμβαίνει στο 30% των γυναικών με αδενομύωση, δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα, ή απλά θεωρούν ότι έχουν επώδυνη περίοδο. Το πρόβλημα και με τις δύο παθήσεις (ενδομητρίωση και αδενομύωση) είναι ότι οι κοινωνικές παραδόσεις διδάσκουν στις γυναίκες της νεαρής ηλικίας πως η έντονη αιμορραγία κι ο πόνος κατά τη διάρκεια της περιόδου είναι φυσιολογικά.
Κι όμως, αυτά τα συμπτώματα, εάν αφεθούν χωρίς σωστή διερεύνηση και θεραπεία, μπορεί να ενταθούν με την πάροδο του χρόνου, οδηγώντας σε χαμηλότερη ποιότητα ζωής, πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή και προβλήματα γονιμότητας.
Τα κοινά συμπτώματα της αδενομύωσης και της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:
- Βαριά αιμορραγία εμμήνου ρύσεως/υπερβολική αιμορραγία
- Παρατεταμένες επώδυνες περίοδοι
- Χρόνιος πυελικός πόνος
- Επώδυνη σεξουαλική επαφή
- Χαλαρές κινήσεις του εντέρου
- Επώδυνες κινήσεις του εντέρου
- Αίσθημα πίεσης στην κοιλιά
- Φούσκωμα
- Διευρυμένη μήτρα
- Πόνος στην πλάτη
- Συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου ή ουροποιητικού συστήματος
- Ψυχικές/συναισθηματικές διαταραχές
Τόσο στην αδενομύωση όσο και στην ενδομητρίωση, τα κύτταρα του ενδομητρικού ιστού συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο όπως θα έκαναν συνήθως κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου: πυκνώνουν, διασπώνται και απορρίπτονται. Αντί όμως να αποβληθούν μέσω του κολπικού πόρου κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, δεν έχουν τρόπο να ξεφύγουν και παρέμειναν παγιδευμένοι στο σώμα. Ο ιστός που δεν έχει τοποθετηθεί μπορεί να χύσει αίμα στην πυελική κοιλότητα, προκαλώντας φλεγμονή, κύστεις, συμφύσεις και ουλώδη ιστό με την πάροδο του χρόνου.
Κάποιες επιπλοκές των 2 αυτών καταστάσεων είναι:
- Αναιμία. Η έντονη έμμηνος ρύση ως αποτέλεσμα της αδενομύωσης είναι μια από τις μεγαλύτερες αιτίες σιδηροπενικής αναιμίας. Η βαριά αιμορραγία που οδηγεί σε αναιμία αυξάνει επίσης τις πιθανότητες να χρειαστούν συμπληρώματα σιδήρου ή μεταγγίσεις σιδήρου.
- Διαταραχή της γονιμότητας και απώλεια εγκυμοσύνης.
- Αυξημένος κίνδυνος έκτοπης εγκυμοσύνης
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η ενδομητρίωση και η αδενομύωση;
Παυσίπονα, Ορμονική θεραπεία, Λαπαροσκοπική αφαίρεση των εστιών ενδομητρίωσης ή αδενομύωσης, Άσκηση και φυσιοθεραπεία, Εναλλακτικές θεραπείες όπως αλλαγή της διατροφής, βελονισμός, ύπνωση, με το ειδικό σπιράλ Mirena που απελευθερώνει λεβονοργεστρέλη στην ενδομήτριο κοιλότητα και με λαπαροσκοπική υστερεκτομή.